Làm thế nào để dạy trẻ Mầm non về Giáo dục giới tính – an toàn cơ thể một cách hiệu quả? Giáo dục giới tính cho trẻ là hành trình mà cha mẹ có thể bắt đầu ngay từ khi trẻ có nhận thức về các bộ phận trên cơ thể. Hành trình này không phải lúc nào cũng dễ dàng, có rất nhiều điều mà cha mẹ khó nói và phải tìm hiểu qua nhiều nguồn để giáo dục con một cách đúng đắn nhất.
Dưới đây là một số thông tin nhằm giúp các bậc phụ huynh có thể tham khảo thêm về các phương pháp giáo dục giới tính sớm hiệu quả từ đó có những cách thức phòng tránh xâm hại cho các con.
1. Một số “tips” để giáo dục giới tính hiệu quả cho trẻ Mầm non
Khuyến khích trẻ chia sẻ về cảm xúc của mình từ sớm. Khi ấy, trẻ sẽ dễ dàng chia sẻ với người lớn hơn khi con cảm thấy “an toàn” và “không an toàn”.
Dạy trẻ biết rằng cơ thể con người rất thông minh và sẽ cho chúng ta biết khi nào có điều bất thường. Và “không an toàn” như cảm giác tim đập nhanh hoặc đau bụng…
Giúp con lựa chọn và liệt kê 3-5 người lớn mà con tin tưởng nhất. Là nơi con có thể chia sẻ bất kì điều gì con lo lắng.
Thực hành nói “Không!” trong những tình huống không an toàn. Như khi có ai đó nhìn/chạm/nói về cơ thể/vùng riêng tư khiến con không thoải mái.
Dạy con tôn trọng ranh giới cơ thể của người khác: Nếu ai đó nói “Không!”. Thì con cũng cần tôn trọng và chấp nhận ranh giới của họ.
Khuyến khích con biết lên tiếng và bảo vệ các bạn khác: Con cũng cần biết nói “Dừng lại!” nếu thấy bạn của mình gặp nguy hiểm với những cái “Chạm xấu” và chia sẻ lại câu chuyện với người lớn mà con tin tưởng.
2. Những phương pháp và công cụ giáo dục trẻ hiệu quả
Tại Trường Mầm non, trẻ được giáo dục nhận thức và rèn luyện. Các kỹ năng bảo vệ bản thân thông qua rất nhiều hoạt động. Đặc biệt là trong các giờ Cảm xúc – Xã hội (SEL) các con được học về:
Nhận biết giới tính và các vùng riêng tư trên cơ thể
Các vùng riêng tư trên cơ thể (bao gồm miệng, ngực, vùng giữa hai đùi, mông) được dạy thông qua các hoạt động và video nội dung giáo dục giới tính cho trẻ mầm non. Trong đó con sẽ được dạy để tôn trọng ranh giới cơ thể của bản thân và người khác.
Xác định được những hành động là “Chạm tốt” và “Chạm xấu”
Thông qua các câu chuyện như “It’s My Body – Cơ thể của tớ” – tác giả Lory Freeman, và ứng dụng hiệu quả những hiểu biết này vào cuộc sống hàng ngày của mình.
Quy tắc 3 bước “Không-Chạy-Kể” (No-Go-Tell)
Quy tắc này dạy trẻ rằng, ở những tình huống khi con cảm thấy không thoải mái, hoặc thấy bạn đang ở tình huống không thoải mái, con hãy nói “Không” thật to, sau đó “Chạy” đến nơi an toàn và “Kể” lại sự việc cho cha mẹ, thầy cô, hoặc những người mà con tin tưởng.
Ngoài ra, cha mẹ có thể tham khảo thêm Quy tắc 5 ngón tay – bài hát “5 ngón tay xinh” (Kênh Truyền hình Giáo dục Quốc gia VTV7) và Quy tắc 6 cánh hoa để không bị xâm phạm nhằm giáo dục giới tính cho trẻ mầm non, giúp trẻ có thể tự bảo vệ bản thân và phòng tránh xâm hại. Đây chính là những bài học vô cùng thiết yếu và cần thực hiện xuyên suốt trong quá trình phát triển của trẻ.
Lưu ý khi giáo dục giới tính cho trẻ mầm non
Giáo dục giới tính mang đến vô vàn lợi ích cho trẻ mầm non. Trẻ có được hệ thống kiến thức chuẩn và sớm nhất về giới tính sẽ giúp bé hình thành nhân cách tốt, biết bảo vệ mình trước mọi cám dỗ và sự nguy hiểm của cuộc sống sau này. Vì vậy để giúp việc giáo dục giới tính cho trẻ được hiệu quả cha mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:
Học mọi lúc, mọi nơi: Tận dụng mọi tình huống, mọi hoàn cảnh để lồng ghép bài học về giới tính cho trẻ.
Kiểm soát nội dung con xem: Có sự kiểm soát những nội dung mà trẻ sẽ tiếp cận trong thực tế, sách vở, tivi, mạng internet...
Hướng dẫn con sử dụng thiết bị công nghệ an toàn: Ba mẹ cần hướng dẫn trẻ sử dụng điện thoại, ipad... một cách thông minh, nên vào những trang nào, những trang nào cần tránh...
Chủ động dạy con: Bố mẹ luôn là người chủ động trong việc truyền tải thông tin về giới tính cho trẻ để giúp trẻ có luồng thông tin chuẩn xác và chính thống nhất.
Thái độ tích cực: Cha mẹ luôn có thái độ nhẹ nhàng, tích cực trước mỗi vấn đề của trẻ, nhất là những sai lầm của trẻ để trẻ có được nhận thức đúng đắn hơn.
Việc giáo dục giới tính cho trẻ mầm non đóng vai trò quan trọng giúp trẻ lớn lên an toàn. Cha mẹ cần có ý thức trong việc chủ động chọn lọc nội dung, thông tin giáo dục cho bé.
