Bên cạnh nhiều phương pháp giáo dục hiện đại, phương pháp giáo dục STEM cho trẻ mầm non giúp con hình thành sự sáng tạo, phát triển tư duy, đánh thức niềm đam mê khám phá từ rất sớm. Vậy phương pháp giáo dục này có gì đặc biệt, hãy cùng Monkey tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết sau đây.
Phương pháp giáo dục STEM là gì?
Với phương pháp giảng dạy truyền thống, giáo viên chính là người cung cấp bổ trợ kiến thức, còn trẻ chính là người nghe, học tập, ghi nhớ và làm theo. Phương pháp giảng dạy này khiến cho người học bị thụ động, ghi nhớ kiến thức một cách máy móc.
Từ đó hạn chế tư duy logic, hạn chế sáng tạo, hùng biện, năng lực giải quyết vấn đề cũng hạn chế hơn. Chính từ những hạn chế đó mà hiện nay phương pháp giáo dục STEM cho trẻ mầm non và các cấp đã ra đời.
Xem thêm: Tổng hợp hàng loạt mẫu trang trí góc steam mầm non mới nhất 2023
STEM là từ được viết tắt của SCIENE (khoa học), TECHNOLOGY (công nghệ), ENGINEERING (quy trình sáng tạo kỹ thuật) và MATHEMATICS (toán học).
Đây là thuật ngữ có nguồn gốc từ phương pháp giảng dạy và học tập tích hợp được những nội dung, kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Phương pháp giáo dục STEM không phải là phương pháp giáo dục để học sinh trở thành các nhà khoa học, toán học, kỹ thuật viên hay kỹ sư mà là phương pháp xây dựng, rèn rũa cho học sinh những kỹ năng để sử dụng, vận dụng, phát triển trong xã hội công nghệ hiện đại.
Phương pháp STEM cho trẻ mầm non ở Việt Nam như thế nào?
Không chỉ phổ biến ở nhiều nước trên thế giới mà phương pháp giáo dục STEM cho trẻ mầm non ở Việt Nam cũng nhận được rất nhiều sự quan tâm. Thực tế, từ năm 2012 thì phương pháp giáo dục này đã xuất hiện tại các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập và các môi trường học mầm non quốc tế. Cho đến nay, dù đã được nhắc đến và nhiều các bậc cha mẹ tìm hiểu thì mô hình giáo dục này vẫn chưa được xuất hiện nhiều trên diện rộng do một số lý do chính như:
- Học sinh giữ tâm lý đi học lấy thành tích, lấy thưởng nên không tự tìm tòi, học hỏi và nghiên cứu.
- Thiếu cơ sở khoa học, khung lý luận giáo dục STEM.
- Các chủ đề, cấu trúc và tiêu chí, nhiệm vụ của phương pháp giáo dục STEM chưa được thống nhất.
- Thiếu thốn về cơ sở vật chất, giáo viên trong Nhà trường.
Thực tế, phương pháp giáo dục STEM cho trẻ mầm non có thể giúp trẻ gắn kiến các nguồn kiến thức được tiếp thu theo rất nhiều cách khác nhau. Cũng từ đó, trẻ có thể học hỏi, nghiên cứu và tìm tòi ngay từ khi còn nhỏ.
Theo các chuyên gia, cách tốt nhất để giúp trẻ gần gũi hơn với phương pháp học này chính là kích thích sự tò mò. Ngay từ khi còn nhỏ, cha mẹ hãy khuyến khích cho trẻ đặt câu hỏi, khám phá thế giới và tham gia thật nhiều các hoạt động vui chơi.
Bên cạnh đó, cha mẹ hãy tìm kiếm đam mê của con và giúp trẻ thực hiện những đam mê đó, kể cả khi trẻ hay thay đổi quyết định của mình. Đây là điều hoàn toàn bình thường. Trong trường hợp trẻ hay thay đổi thì cha mẹ vẫn nên tiếp tục khuyến khích cho trẻ. Sau đó, thành quả mà cha mẹ nhận được sẽ vô vùng bất ngờ, vì con sẽ đam mê, hăng say nghiên cứu và sáng tạo.
11+ hoạt động STEM cho trẻ mầm non giúp con khơi dậy niềm đam mê khám phá
Hoạt động 1: Đám mây trong lọ
Đám mây trong lọ là một hoạt động rất hay mà cha mẹ có thể tìm hiểu. Sự ngưng tụ, trạng thái vật chất và chu trình nước đều có thể thu hút được sự chú ý. Ba mẹ có thể chuẩn bị một vào nguyên liệu đơn giản như nước, keo xịt tóc để kết hợp cùng nhau để tạo thành những đám mây trong lọ cho bé.
Phương pháp giáo dục STEM này được xây dựng một cách đơn giản dành cho trẻ nhỏ. Chỉ trong một vài thử nghiệm với các phương pháp khác nhau để tạo thành những đám mây và theo dõi hoạt động của chu trình trình nước trong môi trường này.
Để kích thích sự tò mò của bé nhiều hơn nữa, ba mẹ có thể đưa trẻ ra ngoài vào những ngày có sương mù dày hoặc nhiều đám mây để thực hiện. Khi được thực hiện ngoài trời sẽ giúp trẻ kết nối được với những kiến thức được học.
Hoạt động 2: Sự cố tràn dầu
Một hoạt động STEM cho trẻ mầm non giúp trẻ nâng cao và liên hệ với kiến thức thực tế đó là sự cố tràn dầu. Ở hoạt động này, người hướng dẫn chỉ cần thực hiện trộn dầu cùng với nước trong một cái thùng lớn, cùng với đó thêm vào một vài chiếc lông vũ. Cuối cùng, hãy đưa các vật liệu như bọt biển, khăn giấy hoặc chiếc thìa nhỏ để hướng dẫn trẻ cố gắng loại bỏ dầu ra khỏi nước và những chiếc lông vũ.
Người hướng dẫn có thể vận dụng hoạt động này để giáo dục trẻ hiểu rằng, dầu tràn làm ảnh hưởng và ô nhiễm môi trường như thế nào? Bên cạnh đó, hãy để trẻ quan sát lượng dầu làm ảnh hưởng đến lông vũ và phải rất kho khăn để chúng ta loại bỏ phần dầu ra khỏi môi trường nước.
Hoạt động 3: Tìm số phù hợp bằng giấy ghi chú
Ngoài các hoạt động thiên nhiên thì hoạt động tìm số trên giấy có thể giúp trẻ hình thành tư duy toán học rất hiệu quả. Người hướng dẫn cần chuẩn bị một tờ giấy và bút, theo đó hãy thiết lập một hoạt động toán tư duy để giúp trẻ hiểu được giá trị cũng như ý nghĩa của các con số.
Thay vì dạy trẻ phải ghi nhớ danh sách về những con số thì hoạt động STEM này có thể giúp trẻ tìm kiếm được những con số được ghi chú bằng giấy dính và dán lên tường theo nhóm các dấu chấm hoặc ngôi sao phù hợp với số đó.
Việc thiết lập và thực hiện hoạt động STEM này khá đơn giản và chỉ cần chuẩn bị các nguyên liệu như băng keo, giấy bút đều có thể thực hiện được. Nếu trẻ mầm non bắt đầu học từ các con số từ - 5 thì đây chính là sự khởi đầu hoàn hảo.
Hoạt động 4: Tòa nhà kẹo dẻo (Thể loại: Kỹ thuật)
Để thực hiện hoạt động này thì người hướng dẫn cần chuẩn bị một thùng kẹo dẻo, tăm tre để trẻ hiểu và học về cấu trúc. Thông qua sự kết nối giữa các que tăm và kẹo dẻo thì hãy khuyến khích trẻ nhận biết hình dạng nào có thể đứng vững chãi cùng nhau và hình nào sẽ tạo ra sự liên kết tốt nhất hay hình nào có hình dạng thú vị nhất.
Hoạt động STEM cho trẻ mầm non về tòa nhà kẹo dẻo này giúp trẻ hình thành được những suy nghĩ, thiết kế và công nghệ sau kỹ thuật kết cấu này. Hãy tiếp tục thử thách cho trẻ tạo thành một tòa nhà hay một dạng cấu trúc cụ thể.
Hoạt động 5: Lập trình LEGO (Thể loại: Công nghệ)
Ở hoạt động STEM cho trẻ mầm non này có thể giúp trẻ học và hiểu được những điều cơ bản về lập trình STEM. Các tài liệu in sẵn là các hình mê cung, thẻ hướng dẫn lắp ráp sẽ giúp trẻ đặt được vị trí của mình vào vị trí của người dùng, từ đó xếp hàng các mã theo hướng dẫn khác nhau để đi qua mê cung.
Khi trẻ thực hiện hoạt động STEM này thì chúng sẽ có những hiểu biết sơ đẳng về mã lệnh, vòng lặp, trình tự. Từ đó, giúp trẻ hiểu được những kiến thức cơ bản về mã hóa sau này.
Hoạt động 6: Tạo tinh thể (Thể loại: Khoa học)
Tạo tinh thể với muối là một hoạt động STEM khoa học rất phổ biến của trẻ em. Nguyên liệu để thực hành hoạt động này cũng rất rẻ, có sẵn tại các cửa hàng, siêu thị. Hoạt động này sẽ tạo thành các tác phẩm nghệ thuật để tạo thành các nguồn cảm hứng hình học cong vênh giống như các tinh thể.
Hoạt động 7: Chế tạo tời quay tay (Thể loại: Kỹ thuật)
Hoạt động STEM cho trẻ mầm non chế tạo tời quay tay là hoạt động hoàn hảo cho trẻ thích thủ công và tìm hiểu về cách thức hoạt động của nhiều lĩnh vực. Khái niệm về tời giúp xây dựng những nhận thức ban đầu về cách mà người ta chế tạo ra những thứ tuyệt vời bằng các loại máy đơn giản như ròng rọc, đòn bẩy,...
Khi thực hiện hoạt động STEM này, trẻ nhỏ có thể cần sự giúp đỡ có người lớn trong việc chế tạo. Các công cụ sáng tạo như cuộn khăn giấy bìa cứng, cuộn ruy băng,... đều thân thiện với trẻ em và không tốn kém nên việc thực hiện được khuyến khích rất lớn.
Xem thêm: Giáo dục STEAM lợi ích hiện tại và cả tương lai
Hoạt động 8: Chế tạo cân (Thể loại: Khoa học)
Hoạt động STEM cho trẻ mầm non chế tạo cân được làm từ các nguyên liệu rất đơn giản như móc áo bằng nhựa, cốc và dây. Cha mẹ và trẻ có thể cùng chế tạo một cái cân treo để thử nghiệm với các khái niệm về trọng lượng, khối lượng.
Theo đó, để kích hoạt tính tò mò của trẻ thì cha mẹ có thể đặt những câu hỏi như:
Bộ đồ chơi này nặng bao nhiêu?
Chiếc xe tăng này có khối lượng bằng với đồ vật gì?
Ngoài ra, cha mẹ có thể yêu cầu trẻ thực hiện cân đo với nhiều các loại đồ vật khác nhau.
Hoạt động 9: Slime từ tính (Thể loại: Khoa học)
Hoạt động STEM này là một hoạt động đầy thú vị mà các bậc cha mẹ và thầy cô có thể áp dụng khi tìm kiếm một hoạt động về xúc giác. Hoạt động này bổ sung thêm kiến thức về khoa học bằng cách thêm bột oxit sắt và nam châm vào trong hỗn hợp.
Khi thực hiện hoạt động này có thể hơi khó để đạt được độ sệt phù hợp. Tuy nhiên, các vấn đề này đều được giải quyết bằng cách thêm nhiều keo và tinh thể bột lỏng. Khi tinh bột đã sẵn sàng thì sẽ cần thêm nam châm đất hiếm để thao tác với slime.
Hoạt động STEM slime từ tính sẽ khơi dậy tính tò mò ở trong trẻ, bởi trẻ sẽ có rất nhiều câu hỏi, cũng như sự thắc mắc về cách hoạt động của nam châm. Do đó, ba mẹ cũng đừng quên hãy tìm hiểu thật kỹ về chủ đề này trước khi bắt đầu thực hiện.
Hoạt động 10: Đếm số bằng cọ rửa ống hút (Thể loại: Toán học)
Những trẻ mới bắt đầu học đếm thì việc học những con số lớn có thể gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với những cọ rửa ống hút, hạt cườm, hạt lạc,... có thể giúp trẻ học đếm và hình dung được các con số lớn dần hơn.
Đê bắt đầu thực hiện hoạt động STEM này thì người hướng dẫn cần lấy những mẩu giấy nhỏ, đồng thời dán lên nhãn mỗi cọ rửa bằng một số tương ứng. Tiếp đến, hãy yêu cầu trẻ sắp xếp thứ tự dụng cụ đã được làm sạch từ ống nhỏ nhất đến ống lớn nhất. Cuối cùng hãy xâu chuỗi hạt đúng số lượng trong khi đếm to lên.
Hoạt động 11: Video hoạt hình tĩnh vật Stop-Motion (Thể loại: Công nghệ)
Video hoạt hình tĩnh vật Stop-Motion là một sự lựa chọn tuyệt vời để giáo dục phương pháp STEM hiệu quả. Khi còn nhỏ thì chắc hẳn chúng ta đã từng xem các video, đoạn phim hoạt hình tĩnh vật mang tính hài hước, vui nhộn. Tuy nhiên, có thể ba mẹ chưa bao giờ nghĩ đến việc mình sẽ tự tạo một video đó hoặc cùng thực hiện với con.
Để thực hiện hoạt động này thì ba mẹ cần chuẩn bị một vài đồ vật, điện thoại thông minh, iPad và ứng dụng stop-motion. Từ đó, trẻ có thể tìm hiểu về công nghệ tạo phim và tạo ra những video độc đáo theo sở thích.
Thông qua 11 hoạt động STEM cho trẻ mầm non mà Blog mầm non giới thiệu thì hẳn ba mẹ đã thấy những hoạt động này khá đơn giản và không mất quá nhiều chi phí để thực hiện. Khi có thêm những kiến thức về mảng học này thì ba mẹ cũng có thể tạo ra cảm hứng để tạo ra những hoạt động thú vị cho riêng mình.
Xem thêm: Trang trí lớp mầm non theo Steam là gì? - Hình ảnh trang trí lớp steam
